Dostu olanlar daha memnun olurken, olumlu bağlantılar ruhsal yeterli oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir irtibat içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için ilgilere muhtaçlığı olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve kıymet yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı bağlar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize kıymetli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise şahsî hudutların korumasına dikkat çekiyor. Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk ilgisinin insanın hayatındaki yeri ve ehemmiyetine dair değerlendirmelerde bulundu.
Olumlu ilgiler ruhsal güzel oluşumuza katkı sağlıyor
Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha keyifli. Bu da güzel münasebetleri olanların daha keyifli olduğunu ortaya koyuyor.
Kişinin ömründe başka beşerlerle kurmuş olduğu bağların değerli bir yere sahip olduğunu belirten Müspet Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük hayatımızda etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz olumlu bağlar kendimizi memnun hissetmemizi sağlar ve ruhsal uygun oluşumuza değerli katkıda bulunur. Olumlu psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal düzgün oluşu kâfi seviyede olan bireylerin; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki bireylerle derin ve doyurucu münasebetler kurabilen, hayatının bir hedefi ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki bireylerle karşılıklı inanca, hürmet ve sevgiye dayalı alakalar kurabilen bireylerin kendilerini daha düzgün hissettiklerini ve ruhsal düzgün oluşlarına kıymetli katkılarda bulunduklarını söz edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan şahısların olması ve onlarla karşılıklı itimat, hürmet, sevgi çerçevesinde ilgilerde bulunmak mutluluğumuza değerli katkıda bulunmaktadır.” dedi.
“Varlığımızı devam ettirebilmek için alakalara gereksinimimiz var”
İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın öbürleri tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, gereksinimleri olduğunu ve hayatının devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu hayatta bir mana bulmaya ve gaye oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki bireylerle bir etkileşim ve irtibat içindeyiz ve ömürde varlığımızı devam ettirebilmek için bağlantılara muhtaçlığımız var. Vakit içerisinde etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz ilgiler ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de ilgi kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve kıymet yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı bağlantılar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor.” halinde konuştu.
Gerçek dostluk ilgisinde araların bir değeri yok
Karşılıklı inanç duymanın, kıymet yargıları ve ferdî hassasiyetlere kıymet vermenin, ferdî hudutlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu tabir eden Turan, “İyi bir dostluk münasebetinde; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi ömründe olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması hayli değerli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk bağlantısında araların bir kıymeti yoktur ve bizim toplumumuzda mevzuyla ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen değer ve paha vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir muhtaçlığı olduğunda ona takviye olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği tabir edilmektedir.” açıklamasını yaptı.
Karşılıklı hudutlu düzgünlük ve hudutlu fedakârlık kavramları önemli
Dostluk alakasının korunması ve sağlıklı bir halde devam edebilmesinde; karşılıklı itimat, sevgi, hürmet, hassasiyetlere değer ve bedel vermenin, ferdî hudutları koruma etmenin kıymetli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk bağında karşılıklı sonlu yeterlilik ve hudutlu fedakârlık kavramları da hayli değerlidir. Hudutlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun muhtaçlıkları noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir halde tabir ederek davranışlarımızı ortaya koymak kıymetlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu hususta sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok kıymetlidir. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her muhtaçlığını karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak bağlarımızı düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu.
Dostluk ve arkadaşlık bağlantısı farklı
“Kişiler, farklı bakış açıları, kıymet yargıları, hassasiyetleri olan şahıslarla arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk münasebetlerinde misal hislere, fikir yapılarına, ömür maksadına ve manasına sahip olmak, kıymet yargıları ve hassasiyetlerinin misal olması epeyce değerli bir yere sahiptir. Dostluk ilgisinde kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve problemlerinin tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık münasebetinde hudutlar daha besbellidir.” dedi.
Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı alakalar kurabilir
‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da pahalandıran Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından fazla bu kelamı günlük ömürde şu biçimde davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi hayat olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça ilgi içindeki hudutlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı bağlar kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, fikir, bedel ve hassasiyetlerine ehemmiyet verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten ilgilere ve şahıslara daha fazla emek verirken, tabir ettiğimiz özelliklere sahip olmayan münasebetler ve şahıslardan uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.
Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı
Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda şahıslar kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir formda gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi yanlışsız tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda epey dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız bireylere karşı daha hudutlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız epey kıymet arz etmektedir.” dedi.
Dijitalleşen dünyada dostluk bağının daha da ehemmiyet kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mış üzere hayatlardan fazla nitekim hislerimizi hissedebilecek, muhtaçlığımız olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz bireylerle bağ kurmaya itina göstermeli ve emeğimizi bu istikamette ortaya koymalıyız. Genel olarak münasebetlerimizde yanlışlarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte münasebetlerdeki yanlışlarımızı fark edip, karşımızdaki bireyle bunları açık ve net bir biçimde konuşabilmek ve uzlaşmacı bir formda ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk münasebetlerimizin daha sağlıklı bir halde devam edebilmesine değerli katkılarda bulunacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
