Pek çok kişi mide bağırsak rahatsızlıkları sebebiyle bazen tabip önerisi ile bazen de tavsiye üzerine kısa ya da uzun müddetli olarak mide ilaçları kullanıyor. Bu ilaçlar, bir yandan hastalıklarımıza şifa olurken, öbür bir yandan da maalesef kıymetli problemlere taban hazırlayabiliyor. İşte bu sebeple hekiminiz size mide gözetici kullanımını önermiş olsa da mide koruyucular nasıl ve ne vakit, ne kadar müddet ile hangi dozlarda kullanılmaları değerlidir?
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Dahiliye Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Onur Kamil Basmacıoğlu ‘mide kollayıcı kullanımı’ hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Mide gözetici nedir?
Mide koruyucular, tıptaki ismiyle Proton Pompası İnhibitörleri (PPI’ler), yaygın olarak kullanılan ve mide asidi üretimini azaltan bir ilaç çeşididir. Hem reçeteyle hem de reçetesiz olarak temin edilebilir.
Mide koruyucular ne vakit kullanılır?
Mide koruyucular (PPI’ler) mide asidinin tahrişine bağlı olarak gelişen
– Mide ülseri ve onikiparmak bağırsağı ülseri (peptik ülser hastalığı),
– Özofajit,
– Gastroözofageal reflü hastalığı
– Helikobakter pylori enfeksiyonu üzere çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadırlar.
Mide koruyucular ne kadar mühlet kullanılmalıdır?
Mide koruyucuların (PPI’lerin) tedavi edilen durum için en düşük dozda ve en kısa müddette alınması önerilir; lakin mide koruyucular sıklıkla gereğinden yüksek dozlarda ve gerekenden daha uzun mühlet alınabilir. Bu istemeden, hastanın kendisini inançta hissetmesi gereksinimi ile gerçekleşebilir. Örneğin; ilaç tedavisine hasta hastanedeyken başlandıysa yahut hastanın belirtilerinin güzelleşip iyileşmeyeceğini görmek için bir deneme olarak başlatıldıysa daha sonra hasta, ilacı bıraktığında yakınmalarının yineleyeceğini düşünerek birebir dozda devam edebilir ve ilacı gereken mühletten fazla kullanabilir.
Kısa vadeli mide kollayıcı kullanımının çeşitli nedenleri vardır. Örneğin; üstte belirttiğimiz Helikobakter pylori enfeksiyonunu tedavi etmek için antibiyotiklere ek olarak mide koruyucular tipik olarak 1 ila 2 hafta mühletle reçete edilir. Midesinde yahut ince bağırsağında ülser olan yahut yemek borusunda mide asidi reflüsü ya da kimyasal unsurlara bağlı tahrişi olan bireylere 4 ila 12 haftalık bir mide kollayıcı kullanımı tabip tarafından reçete edilebilir.
Bir öbür kullanım alanı olarak da hekimler, karın ağrısının nedenini belirlemek için testler yaparken, asit reflü yahut hazımsızlığın yol açtığı karın ağrısı belirtilerinde yakınmaların azaltılması için kısa periyodik mide koruyucuları başlayabilir yahut ilaçlarını büsbütün bırakabilirler.
Her ne gayeyle başlanırsa başlasın tedavi müddeti sonrası ilaçların azaltılarak bırakılmaları gerekir. Ani bırakmalar yakınmaların tekrarıyla sonuçlanabilir. Bir mühlet ilaç dozlarının azaltılarak kullanılması gerekebilir.
Mide koruyucular yan tesir yapabilir mi?
Herhangi bir ilaç yan tesirlere neden olabilir. Mide koruyucuların ise önemli olumsuz tesirleri çoklukla az görülür; lakin bu ilaçlar akciğer ve önemli bağırsak enfeksiyonlarının (pnömoni ve C. difficile gibi) riskinde artışla ilişkilendirilmiştir.
Ender de olsa mide koruyucular kıymetli birtakım kalp ilaçları üzere başka ilaçlarla ilaç etkileşimlerine de neden olabilir. Bu nedenle ilaçlarınızı düzenleyen hekiminize, listenize yeni bir ilaç eklendiğinde yahut bir ilacın kesilmesi durumunda bunu bildirmeniz kıymetlidir.
Yeni meselelere davetiye çıkarmayın
Ek olarak, uzun müddetli mide esirgeyici kullanımı ince bağırsakta bakterilerin çok çoğalması, bağırsak istikrarının bozulması (mikroflora değişikliği), emilim bozukluklarına bağlı olarak birtakım mineral ve vitamin eksiklikleri (Demir, Vitamin B12, Magnezyum eksikliği gibi) ve kemik metabolizmasının bozularak kırıklara yatkınlığın artışı üzere çeşitli sıhhat sorunlarına sebep olabilir.
İlaç listenizi ve tasalarınızı birinci olarak hekiminizle rutin olarak paylaşmanız değerlidir. Mide koruyucuları azaltma yahut bırakma kararı karmaşıktır ve güvenliğiniz için mide esirgeyici dozunuzu ayarlamadan evvel hekiminize danışmalısınız. Sonuçta gaye, sadece faydayı en üst seviyeye çıkarmak ve yan tesirleri en aza indirmek için gerekli olan ilaçları aldığınızdan emin olmaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
